Umowa o pracę a umowa cywilnoprawna

Umowa o pracę i umowy cywilnoprawne

W naszym prawie funkcjonują dwie formy zatrudnienia:

zatrudnienie pracownicze, które zwykle jest efektem podpisania umowy o pracę (na okres prób ny,na zastępstwo, na czas określony, na czas wykonania określonej pracy, na czas nieokreślony).

Pamiętaj! Najważniejszą konsekwencją podpisania umowy o pracę jest stosowanie do stron umowy (pracodawca i pracownik) postanowień Kodeksu pracy.

zatrudnienie  niepracownicze, które jest efektem podpisania umowy cywilnoprawnej (umowa zlecenie, umowa o dzieło, umowa o świadczenie usług).

 Pamiętaj! Jeżeli strony podpiszą taką umowę, to wzajemne prawa i obowiązki regulowane są tutaj wyłącznie przez Kodeks cywilny i nie stosowane są w tym przypadku postanowienia Kodeksu pracy. 

Zwykle o każdej zatrudnionej osobie mówi się, że jest ona pracownikiem.

Pamiętaj! Na gruncie prawa na takim określeniem można nazywać jedynie osobę, która ma podpisaną umowę o pracę lub zatrudniona na podstawie powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.

Natomiast, gdy została między stronami zawarta umowa cywilnoprawna, to w przypadku umowy zlecenia są to zleceniodawca i zleceniobiorca, a umowy o dzieło zamawiający i wykonawca.

Jeżeli strony zawarły stosunek pracy, to przepisy Kodeksu pracy gwarantują pracownikowi pewne minimum uprawnień, który wynika z założenia, że pracodawca jest tą silniejsza stroną umowy.

Pamiętaj! Postanowienia umów i aktów prawa pracy, które są mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy są nieważne i zamiast nich zastosowanie mają odpowiednie przepisy prawa pracy.

W przypadku umów cywilnoprawnych (zlecenie, dzieło) zakładana jest równość stron, które podpisały umowę.

Pamiętaj! Mogą one prawie dowolnie regulować swoje wzajemne obowiązki.

W praktyce oznacza to, że zarówno zleceniodawca (zamawiający), jak i zleceniobiorca (wykonawca) mają tyle obowiązków, ile wynika z umowy zawartej przez strony.

Spory z zakresu umów cywilnoprawnych rozstrzygnę są przez sądy cywilne, a z zakresu umów o pracę przez sądy pracy.

Pamiętaj! Jeżeli zawiera się umowę cywilnoprawna, to należy pamiętać o tym, że Państwowa Inspekcja Pracy nie ma możliwości prawnych, by móc np. pomóc w odzyskaniu zaległego wynagrodzenia od nierzetelnego kontrahenta.